Suriye'de muhaliflerin hızlı ilerlemesi ve Beşar Esad'ın kaçışı sonrası ülke ağır bir enkazla karşı karşıya. 12 günlük operasyonlarda Şam'a kadar ulaşan muhalifler, rejimin sonunu getirdi. Ancak bu zaferin bedeli, Suriye'nin ekonomik ve sosyal yapısını derinden sarsacak bir yıkım.

Yıkımın Boyutu: Milyarlarca Dolarlık Zarar

Birleşmiş Milletler'in raporlarına göre Suriye'nin yeniden inşası için 400 milyar dolara ihtiyaç duyulabilir. Vision of Humanity verilerine göre iç savaş nedeniyle konutların %17,5'i yıkıldı. Altyapı hasarının ise 118 milyar dolar olduğu tahmin ediliyor. Savaşın yol açtığı yıkım, sadece binalarla sınırlı değil. Dünya Bankası raporunda petrol dışı ekonominin %52 oranında küçüldüğü belirtiliyor. Altyapı tahribatı, yakıt ve elektrik kesintileri, iş gücü kaybı ve ticaretin durması, ekonomik çöküşü hızlandırdı. Tarım ve kamu sektörü de %40'tan fazla küçüldü. Bu felaketin boyutları, uzun bir iyileşme sürecine işaret ediyor.

Uzun Bir İyileşme Süreci: On Yılın Üzerinde

2021 verilerine göre Suriye'nin milli geliri 2010'a kıyasla %54 azaldı ve nüfusun %69'u yoksulluk sınırının altında yaşıyor. Dünya Bankası, Suriye ekonomisinin toparlanmasının en az 10 yıl alacağını öngörüyor. Bu süreçte uluslararası toplumun desteği büyük önem taşıyor. Özellikle Avrupa Birliği, Körfez ülkeleri, Çin, Türkiye ve uluslararası finans kuruluşlarının yardımı şart. Suriye halkının temel ihtiyaçlarının karşılanması ve istikrarın sağlanması, uzun vadeli bir plan ve koordinasyon gerektirecek. Uluslararası ilişkiler bağlamında bu süreç, hassas bir denge üzerinde yürütülecek.

Yeniden İnşa için Uluslararası İşbirliği Gerekli

Suriye'nin yeniden inşası, sadece ekonomik bir sorun değil aynı zamanda politik ve sosyal bir zorluk. Ülkenin birliğinin sağlanması, siyasi istikrarın kurulması ve toplumsal uzlaşmanın tesis edilmesi uzun ve zorlu bir süreç gerektirecek. Bu nedenle, uluslararası toplumun bu süreçte etkin ve koordinasyonlu bir şekilde rol alması şart. Politika ve diplomasi, Suriye'nin geleceğini şekillendirecek en önemli faktörler arasında yer alıyor. Şam'ın yeniden yapılanması ise uzun ve meşakkatli bir süreci işaret ediyor.